Op de camping of in de tuin op een zwoele zomeravond: iedereen trekt weleens een fles wijn open die toch niet helemaal leeg gaat. Hoelang kun je zo'n geopende fles wijn eigenlijk nog bewaren?
Volgens vinoloog Martin van den Brink blijven rode wijnen over het algemeen langer goed dan witte wijnen. Dat komt door de tannine dat in de schil van de druif zit. Dat is een natuurlijk houdbaarheidsmiddel. Rode wijn wordt met de schil van de druif gemaakt, witte wijn alleen van het witte sap in de druif.
Zoete wijnen zijn volgens de vinoloog door het hoge suikergehalte vaak langer houdbaar dan droge wijnen. Suiker werkt net als tannine als conserveermiddel. Wijnen met een rijping op eikenhouten vaten gaan ook langer mee, zoals de bekende witte wijn Bourgogne Chardonnay.
Een mousserende wijn, zoals prosecco of champagne, kun je het minst lang open bewaren, zegt Van den Brink. "Eenmaal open kan je mousserende wijn het beste binnen 2 dagen drinken, want de belletjes zullen ontsnappen. Daardoor verandert het in een stille wijn, die ook nog eens zal oxideren."
Als je wijn open laat staan, gaat hij oxideren. Oxideren zorgt ervoor dat de kwaliteit van de wijn snel achteruitgaat zodra de fles is geopend. Dat komt volgens de vinoloog doordat zuurstof bij de wijn komt, wat voor een chemisch proces zorgt dat de smaak vaak negatief beïnvloedt.
Maar oxideren kan ook positieve effecten hebben. Bij sommige 'jonge' wijnen kan het juist heel goed werken als de wijn zich nog verder ontwikkelt nadat de fles open is gemaakt, zegt vinoloog Cathy Moerdijk. "Sommige jonge wijnen kunnen bijvoorbeeld nog helemaal 'op slot' zitten. Dan komen de smaken niet tot hun recht. Zo'n wijn moet je eerst even laten luchten of serveren vanuit een decanteerkaraf om dat proces te versnellen."
Om het negatieve oxidatieproces zo lang mogelijk uit te stellen, helpt het in ieder geval om de wijn in de koelkast te zetten, zegt Moerdijk. Dat geldt ook voor rode wijn, waarover nog vaak wordt gezegd dat je die beter buiten de koelkast kunt bewaren. "Door de lagere temperatuur ontwikkelen alle soorten wijn minder snel. Je moet rode wijn wel op tijd uit de koelkast halen voor je het wil drinken."
Een andere tip van de vinoloog om je wijn zo lang mogelijk goed te houden, is om een vacuümpompje te gebruiken. Hiermee onttrek je de zuurstof uit de fles en verleng je de levensduur. Al kan het volgens Moerdijk ook ten koste gaan van de aroma's.
Om te bepalen of je een geopende fles wijn nog kunt drinken, kun je het beste je zintuigen gebruiken, zeggen de deskundigen. Wanneer het oxidatieproces te lang aanhoudt, wordt wijn namelijk smakeloos en leeg, zegt Moerdijk. "Het valt uit elkaar. Er blijft een 'lege' smaak zonder fruit over."
"De wijn kan ook bitter worden", vult Van den Brink aan. Daarnaast kan de wijn volgens hem verkleuren. Witte wijn kan geel of bruin worden en rode wijn licht oranjebruin. Moerdijk: "Als je aan de fles ruikt en de geur is zuur of staat je tegen, dan kun je het waarschijnlijk beter niet meer drinken."
En hoewel rode of witte wijn nog een paar dagen goed blijft in de koeling, gaat dat niet helemaal op voor champagne of mousserende wijn.
Deze wijn kun je na opening in de koelkast bewaren met een speciale dop, maar de mousserende wijn zal zijn smaak toch sneller verliezen doordat de koolzuur gaat verdwijnen.
De vinoloog adviseert dan ook om champagne of mousserende wijn altijd dezelfde dag nog op te drinken zodat je optimaal van de feestelijke wijn kan genieten.
Mocht je nu twee flessen wijn hebben geopend en hier wat van over hebben, dan wordt geadviseerd de fles met de kurk het eerst op te drinken. ‘Een kurk laat namelijk altijd al een beetje zuurstof door, waardoor het oxidatieproces in deze fles al een klein beetje is opgestart. Een schroefdop laat helemaal niets door, dus is voor de houdbaarheid voordeliger.’
Staat je wijn toch langer dan drie dagen in de koelkast en is ‘ie eigenlijk niet echt meer te drinken? Ook daar heeft de vinoloog wat goede tips voor. ‘Rode wijn kun je aan veel gerechten toevoegen, zoals lasagne, een pastasaus, een stoofpot of je maakt er glühwein van.’
‘Heb je wat witte wijn over? Deze kun je in de koelkast bewaren en gebruiken voor een dressing voor in een salade, aangezien het na verloop van tijd toch een soort wijnazijn wordt. Daarnaast kun je restjes witte wijn gebruiken om rodewijnvlekken uit je kleding te krijgen. Gooi een beetje witte wijn over de vlek, wat zout en daarna gooi je het kledingstuk meteen in de wasmachine met wat wasmiddel.’
