home eten voor een tientje.nl menu Bestewijnondereentientje.nl

Koper gebruik in wijn

Koper in wijn? De gemiddelde wijndrinker zal niet beseffen hoeveel er komt kijken bij het maken van wijn. Zo wordt met kopersulfaat de strijd tegen bladschimmels en rot in de wijngaard gevoerd. Ook bij biologische wijn. Hoe zit dit?


Koper in wijn

De gemiddelde wijndrinker zal niet beseffen hoeveel er komt kijken bij het maken van wijn. Zo wordt met kopersulfaat de strijd tegen bladschimmels en rot in de wijngaard gevoerd. Ook bij biologische wijn, want kopersulfaat is immers een natuurproduct. Waarom wordt kopersulfaat gebruikt? En wat zijn de gevolgen voor de bodem?

 

Wat doet koper?

Gedurende de negentiende eeuw bereikte een aantal Amerikaanse plantenschimmels het Europese continent. In Amerika hadden de inheemse druivenplanten daar afweer tegen ontwikkeld. Hun soortgenoten in Europa waren echter weerloos.

Kort na de introductie van de eerste schimmel (echte meeldauw) in 1845, tierden de schimmels welig op de Europese druivenplanten. Hierdoor viel de Franse wijnoogst in 1854 80 procent lager uit dan gemiddeld en daarmee de kleinste in zestig jaar. In de jaren hierna volgden verschillende andere plagen, waaronder de valse meeldauw.

Wetenschappers ontdekten al snel dat het besproeien van de geïnfecteerde druivenplanten met zwavel preventief werkte. De valse meeldauw werd vanaf 1885 bestreden met een mengsel van kopersulfaat, kalk en water.

Dit mengsel staat bekend onder de naam bouillie bordelaise, in de volksmond Bordeauxse pap genoemd. Door de aanwezige zwavel werkte dit middel meteen ook tegen echte meeldauw.

 

Te veel koper schadelijk

Koper is een essentieel sporenelement voor planten. Maar als er te veel van is, werkt het toxisch en kan het verschillende metabolische processen in de plant verstoren.

Ook geldt dat voor een gezonde bodem bodemleven zoals bacteriën en regenwormen essentieel is, en dat heeft aantoonbaar last van te hoge kopergehaltes.

Koper is ook te vinden in wijn. Eén op de vijf wijnen uit zestien Italiaanse wijngaarden had een te hoog kopergehalte. Het komt bij het persen via de schillen in het druivensap (most) terecht. De smaak en geur van wijn kunnen hierdoor beïnvloed worden, doordat de werking van gisten verandert. Een te hoge koperinname kan ook schadelijk zijn voor de mens.

 

Kopersulfaat vooral in Zuid-Frankrijk en Italië

Een vorig jaar gepubliceerde overzichtsstudie naar het kopergehalte in Europese bodems laat zien dat in 14,6 procent van de wijngaarden koperconcentraties van meer dan 100 mg/kg voorkomen. Een gevolg van het gebruik van Bordeauxse pap sinds 1885, zo zeggen de auteurs. Een kaartje op basis van hun onderzoek laat zien dat de gebieden met hoge koperconcentraties (>30 mg/kg) opmerkelijk goed samenvallen met bekende wijnbouwgebieden.

Vooral in Zuid-Frankrijk en Italië lijkt kopersulfaat veelvuldig toegepast. Wijngaarden hebben het hoogste gemiddelde gehalte aan koper in de bodem (49,85 mg/kg), gevolgd door olijf- en fruitboomgaarden, waar ook schimmels bestreden worden met koperhoudende middelen.

 

Lees hier verder over sulfiet in wijn.